Van het gas af gegaan!

Van het gas af gegaan, door mijn tussenwoning te isoleren en met de installatie van een lucht-water warmtepomp.

Hoe het begon

2020 – 2021

Toen ik me meer en meer bewust werd van het klimaatprobleem wilde ik graag mijn huis verduurzamen om zo mee te helpen aan minder CO2-uitstoot. Maar ik had daar totaal geen geld voor. Als alleenstaande met 2 kinderen (MBO en middelbare school) en een gewone baan kom je wel rond, maar heb je geen spaargeld.

Op twitter hoorde ik over Lars Boelen, en ik heb toen zijn e-book Paris Proof Plan gedownload. Het boek en ook de website staan vol met tips en ideeën om met weinig budget al zo veel mogelijk te doen aan het verkleinen van je energieverbruik en het vergroten van je comfort.

Maar ik wilde méér!

Toch bleef het aan me knagen, ik wilde eigenlijk meer. Ik had al eens gekeken naar een Energiebespaarlening van het Nationaal Warmtefonds, maar die kreeg ik toen niet door mijn inkomen in combinatie met mijn vaste lasten (waaronder 1 krediet dat diende om een roodstand af te lossen) en mijn 2 kinderen.

Wat ook aan me bleef knagen was mijn hypotheek. In 2009 had ik mijn huisje gekocht met een spaarhypotheek, omdat ik het toentertijd enorm belangrijk vond om aan het eind alles afgelost te hebben. De rente was 5,75%. Niet heel slecht als je bedenkt dat het wel eens 8% geweest was. Maar intussen waren de rentes aan het zakken dus ik wilde mee omlaag. Een paar keer heb ik bij de Hypotheker gevraagd of ik kon oversluiten maar dat kon niet, zeiden ze. Uiteindelijk heb ik een andere hypotheekbemiddelaar gecontacteerd. Hij kwam langs en het bleek dat ik wèl kon oversluiten, met een veel lagere rente en er kon zelfs een bouwdepot bij! Halleluja, nu kon ik echt stappen gaan maken!

Hypotheek oversluiten

mei 2021

Een annuiteitenhypotheek bleek in deze fase meer geschikt, met een looptijd tot na mijn pensionering. Ik heb nu niet meer de zekerheid dat mijn hypotheek afgelost is als ik 67 ben. Maar wat geeft dat eigenlijk?

Mijn maandbedrag is nu zo laag dat ik dat na mijn pensioen ook kan betalen. Nu lagere maandlasten in plaats van later is eigenlijk handiger, want ik heb nu 2 pubers die geld kosten. Over 15 jaar zijn ze hopelijk wel de deur uit… (Nog maar de vraag met het gebrek aan actie van de kabinetten Rutte om het aanbod betaalbare woningen te verbeteren in deze moeilijke woningmarkt. Waarbij ‘markt’ het probleem op zich al aangeeft, want wonen moet niet door kapitalisme beheerst worden, maar dat terzijde).

In deze levensfase neem ik andere beslissingen dan vroeger en door voortschrijdend inzicht kreeg ik andere prioriteiten.

Klimaat en voedsel

Mijn klimaatstress groeide. Daarom ging ik vegetarisch eten, en later veganistisch. Zo help ik niet meer mee aan de CO2-uitstoot van de vlees- en zuivelindustrie.

Klimaat en vliegen

Ook heb ik besloten niet meer op vliegvakantie te gaan. Niet dat ik dat vaak deed, maar nu werd het een principe.

Klimaat en autorijden

Autorijden deed ik al niet veel omdat ik erg dichtbij huis werk en dus op de fiets ga. De auto helemaal weg doen is niet echt een optie vind ik, omdat er hier in Zeeuws-Vlaanderen niet veel OV aanbod is, en helemaal geen trein. Ik deel de auto wel met een goede vriend die er zelf geen geld voor heeft. Wist je dat hiervoor een speciale verzekering bestaat bij Centraal Beheer? Zo is je medebestuurder ook verzekerd, al behoort deze niet tot jouw huishouden. Het kost niks extra behalve het lidmaatschap van de Vereniging voor Gedeeld Autogebruik à 20 Euro per jaar.

Depot

juni 2021

Voor het oversluiten van de hypotheek en het toekennen van het depot moest er een taxatie van mijn huis gedaan worden. Er wordt dan ook beoordeeld of de waarde van de woning door de ‘verbouwing’ genoeg omhoog zal gaan om het bedrag van het depot te rechtvaardigen. Ik leerde toen ook dat er verschil is tussen een bouwdepot en een verduurzamingsdepot. Met een bouwdepot kun je bijvoorbeeld een nieuwe keuken plaatsen, of een nieuwe badkamer. Een verduurzamingsdepot is alleen voor verduurzaming. Isolatie, warmtepomp, dat soort dingen.

Ik had geen idee hoe dat allemaal werkt met een depot. Het bleek dat ik tijdens de taxatie een plan moest indienen. Wat ging ik met het depot doen en wat kostte elk onderdeel van het plan? Dus in de dagen tussen het bezoek van de hypothekenman en dat van de taxateur heb ik gegoogled en bedragen opgezocht, en had ik een snel in elkaar gezet berekeningetje klaar.

Lang verhaal kort: de nieuwe hypotheek werd geaccepteerd, ik heb getekend bij de notaris, en ik kreeg een login voor een app waar ik de verbouwfacturen kon indienen. Over het nog niet gebruikte bedrag zou ik rente krijgen, en als het depot leeg was, was het klaar met spenderen.

De looptijd was maar 1 jaar. Daarna zou ik eventueel nog met 6 maanden kunnen verlengen. Daarna gaat het eventuele niet opgenomen bedrag naar je hypotheek als aflossing. Dus ik kon beginnen en had ook meteen een gevoel van urgentie, want ik wilde niet dat ik te traag zou zijn en na dat ene jaar niet alles eruit had gehaald wat erin zat!

Het plan

Mijn plan is tientallen keren gewijzigd. Doordat ik veel leerde tijdens al het googlen, doordat ik offertes opvroeg, doordat ik moeilijke keuzes moest maken omdat 10.000 Euro wel veel geld is maar niet als je het aan een huis besteedt. En zeker ook door mijn eigenwijsheid. Want ik wilde persé een all-electric warmtepomp en geen hybride. Maar zo’n pomp alleen al kost zowat 10.000 Euro dacht ik, mijn hele budget dus… En toch wilde ik volledig van het gas af. Daarvoor had ik maar 1 kans, want als dit depot eenmaal besteed zou zijn, zou ik nooit meer zoveel geld bij elkaar krijgen.

Het huis

Mijn huis is een rijtjeshuis, een tussenwoning uit 1981. Destijds zijn er 3 rijen dezelfde huizen gebouwd in een toen nieuwe, uit de klei gestampte wijk. Eerst waren het huurhuizen, later werden er steeds meer verkocht.

Het huis heeft een voor- en achtertuin, een woonkamer met open keuken, een halletje en wc in een uitbouw aan de voorkant, en een bijkeuken in een uitbouw aan de achterkant.

Boven zijn er 3 slaapkamers en een badkamer tussen de slaapkamers in die grenst aan het buurhuis, zonder raam dus. Er is onder het schuine dak geen zolder. De slaapkamerplafonds lopen schuin met het dak mee en zijn in de nok ruim 3 meter hoog.

De grondoppervlakte is 145m2, het woonoppervlak 84m2 en de inhoud is 258m3.

De uitvoering

Uiteindelijk maakte doe-het-zelven en de volgorde van de dingen veel verschil.

Doe-het-zelf omdat dit meestal goedkoper is dan laten doen. Zelfs al krijg je een mooie subsidie als je het door een bedrijf laat doen, dan nóg is zelf doen goedkoper.

De volgorde die je eigenlijk overal geadviseerd krijgt is: eerst alles zo goed mogelijk isoleren, dan pas kun je een full-electric warmtepomp nemen. In sommige van de vele ‘huizenscans’ die ik op internet heb ingevuld kwam er na het invullen van het bouwjaar van de woning al meteen uit dat een all-electric wp niet kon, bij anderen stond er dat het alleen kan in zéér goed geisoleerde huizen.

De reacties van installateurs varieerden van geen reactie en “dat doen wij niet” (er zijn er nog veel die alleen cv-ketels plaatsen en de installatiebranche had het ook toen al enorm druk) tot erg duur (meer dan 12.000 Euro) en reacties als “heeft u een warmteverliesberekening mevrouw?”. Die had ik niet, dus moest ik daar eerst maar voor zorgen, anders konden ze geen offerte maken. Ergens hadden ze wel een punt, want ze willen natuurlijk geen pomp opleveren die het huis niet warm gestookt krijgt, en warmtepompen zijn ingewikkelder materie dan cv-ketels.

Allemaal goed en wel, maar in mijn plan ging ik niet eerst alles isoleren. Want dan zou mijn geld en tijd al op zijn nog voordat ik überhaupt aan de warmtepomp toe was. De warmtepomp moest er dus eerder komen, en dan zou ik daarna wel verder isoleren, in kleinere stapjes, met eigen geld, in mijn eigen tempo. Als blijkt dat je het niet warm genoeg krijgt in de winter wil je echt wel verder isoleren!

Niet volgens het boekje maar voor mij de enige manier om voor elkaar te krijgen wat ik wilde.

Op de andere pagina’s kun je lezen wat ik gedaan heb. Ik begon met de kruipruimte, toen de ventilatie-unit, daarna de brievenbus uit de voordeur weghalen, toen de ramen, daarna de vloerverwarming, dan de warmtepomp. De muren zijn geïsoleerd bij de bouw, het dak ook. De buitendeuren zijn pas in 2023 vervangen, de kozijnen boven in 2024 en de radiators op de bovenverdieping zijn eind 2024 vervangen door vloerverwarming. De juiste volgorde van aanpak zal voor iedereen verschillend zijn. Deze volgorde was toevallig mijn volgorde omdat het zo kon.

Het ging niet allemaal even voorspoedig (vooral de ramen waren lastig) en het is nog niet allemaal af. De bijkeuken moet ik nog aanpakken. Misschien ooit nog een groen dak maken op de bijkeuken en op de carport bij de stekkerpanelen? Inmiddels wil ik heel graag balansventilatie, dat staat voor 2025 op de planning.

Zonnepanelen had ik al voordat dit hele avontuur startte, 8 huurpanelen. In 2024 heb ik er 4 stekkerpanelen bij gelegd. Ergens aan het begin van het traject ben ik overgestapt van koken op gas naar koken op inductie.